อุปกรณ์และคำศัพท์พื้นฐานของมือใหม่หัดดริป

สถาบันการเรียนรู้กาแฟพิเศษประเทศไทย (SCITH)  ขอนำเสนออุปกรณ์และคำศัพท์พื้นฐานของนักดริปกาแฟฝึกหัด หรือผู้ที่ต้องทราบว่าการดริปกาแฟนั้นมีอุปกรณ์อะไรบ้าง และแต่ละอุปกรณ์มีชื่อเรียกตามภาษานักดริปอย่างไร

1. เมล็ดกาแฟคั่ว (Coffee Beans, Roasted beans)
   เมล็ดกาแฟที่ปัจจัยที่สำคัญที่สุดของการดริปกาแฟ โดยส่วนใหญ่จะแยกเมล็ดกาแฟคั่วออกเป็น 3 ระดับง่ายๆ

• คั่วอ่อน (Light Roasted)
• คั่วกลาง (Medium Roasted)
• คั่วเข้ม (Dark Roasted)

2. ดริปเปอร์ (Dripper)
   อุปกรณ์ที่ใช้สำหรับการสกัดกาแฟ มีหลายทรงด้วยกัน อาทิเช่น V60, ทรงสี่เหลี่ยมคางหมู, แบบจีบ เป็นต้น และมีวัสดุที่แตกต่างกันออกไปทั้งเซรามิค สแตนเลส และอื่นๆมากมาย แต่ละทรง หรือแต่ละวัสดุ การทำให้การสกัดกาแฟออกมามีรสชาติต่างกัน

3. กระดาษกรอง (Paper Filter)
   กระดาษกรองในปัจจุบันก็มีมากมายหลายยี่ห้อ แต่ละยี่ห้อก็มีดีแตกต่างกันออกไป และมีรูปทรง วัสดุแตกต่างกันออกไปเช่นเดียวกับดริปเปอร์ กระดาษกรองกาแฟมีผลต่อรสชาติของกาแฟเช่นกันไม่ว่าจะเป็นกลิ่นของกระดาษ และการไหลของน้ำเป็นต้น ยี่ห้อที่มีชื่อเสียงเช่น Hario, Cafed

4. กาดริป (Kettle)
   เป็นอุปกรณ์ที่ไว้สำหรับเทน้ำเพื่อสกัดกาแฟ มีมากมากหลายยี่ห้อ มีทั้งแบบกำหนดอุณหภูมิได้เอง หรือต้องต้มน้ำแยกต่างหาก ยี่ห้อที่มีชื่อเสียงเช่น Fellow Stagg, Brewista

5. แก้วกาแฟ , เหยือกกาแฟ (Server)
   ไว้ใช้กำหรับรองน้ำกาแฟจากการสกัดกาแฟ ก็สามารถใช้อุปกรณ์อะไรก็ได้ไม่ว่าจะเป็นแก้ว หรือ Server แต่ละอุปกรณ์ก็ล้วนมีผลต่อรสชาติของกาแฟเช่นกัน
6. ตราชั่ง (Scale)
   ตราชั่งเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ในการดริปกาแฟ เพราะจะสามารถดูน้ำหนักของกาแฟได้ และในหลายๆยี่ห้อ ก็มีหลายฟังชั่นในการชั่ง เช่น ชั่งไปด้วยจับเวลาไปด้วย เป็นต้น ยี่ห้อที่มีชื่อเสียงเช่น Brewista, Acaia

7. นาฬิกาจับเวลา (Timer)
   นาฬิกาจับเวลา (Timer) นั้นก็สำคัญเช่นกัน คอยบอกเราได้ว่าเราสกัดกาแฟไปนานขนาดไหน และแต่ละช่วงใช้เวลานานเท่าใด (แต่ในปัจจุบัน ตราชั่ง ก็สามารถจับเวลาได้แล้วเช่นกัน นาฬิกา อาจจะไม่จำเป็นนัก)

8. เครื่องบดกาแฟ (Grinder)
   เครื่องบดกาแฟก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่สำคัญมากๆในการดริปกาแฟ เพราะจะเป็นคัวกำหนดรสชาติของกาแฟเช่นกัน สามารถใข้เครื่องบดไฟฟ้าก็ได้ เพราะสะดวกสบาย ยี่ห้อยอดเช่น Malkonic Ek43 หรือ Ditting ปัจจุบันก็มีเครื่องบดมือ (Hand Grinder) ที่พกพาได้สะดวก และบดได้ดีไม่แพ้เครื่อง เช่น Comandante, Timore เป็นต้น

ศัพท์ที่น่ารู้เกี่ยวกับการดริปกาแฟ

• Ratio เรโช หรือ อัตราส่วน กล่าวคืออัตราส่วนของปริมาณกาแฟต่อน้ำ อาทิเช่น Ration 1 : 15 นั่นคือ ถ้ากาแฟ 20 กรัม จะต้องสกัดกาแฟและให้มีน้ำออกมา 300 กรัม
• Grind size หรือ ขนาดของเมล็ดกาแฟที่บด เช่น บดหยาบ บดละเอียด เป็นต้น
• Temperature หรือ อุณหภูมิน้ำที่ใช้สำหรับดริปกาแฟ
• Extraction หรือการสกัดกาแฟ
• Under Extraction การสกัดกาแฟต่ำเกินไป อาจจะทำให้รสชาติเปรี้ยวเกินไป หรือเปรี้ยวแบบ Sour และฝาด
• Over Extraction การสกัดกาแฟเกินไป อาจจะทำให้รสชาติขม และ Dry ได้
• Flow Rate อัตราความเร็วการไหลของน้ำที่สกัดผ่านกาแฟ
• Tubulent หรือ การวนน้ำหรือกวน เพื่อในการสกัดกาแฟ